sexta-feira, 21 de outubro de 2011

Aprender de Merkel, non obedecer

Coa visita de Angela Merkel a España escenificouse a submisión á política económica dictada por Alemaña, convertida na política da UE. O problema é que as políticas que se lle impoñen á periferia europea non son as que funcionan en Alemaña senón as que benefician a Alemaña, á súa banca e á sua industria. Peor aínda, os que aquí aplican as receitas tratan de vendernos que as medidas que se están a adoptar son as correctas porque son as que funcionan en Alemaña. Como ocorre nestes casos, para que iso pareza verosimil, cóllense os nabos polas follas, construíndo algúns estereotipos a partir de aspectos parciais e mesmo falseados da realidade e a política alemá.
Para situar o marco das cousas digamos que os neoliberais extenden o mito de que Alemaña é a patria do mercado liberal pero adrede esquecen que o gasto público en Alemaña representa o 47,5% do PIB, dous puntos máis que no Estado español e o gasto social representa alí un 26,7% do PIB e aquí un 17,5%. Entre os eixos da estratexia alemana de competitividade estaba acadar en 2010 un investimento en I+D do 3% do PIB, e a espera de que os dados o confirmen, parece que o conseguen, coa contribución privada e pública. España está no 1,38% e baixando. En Galiza baixou do 1,05% a 0,95%. Os máis furibundos neoliberais semellan moi obreiristas porque seica cifran toda explicación da competitividade do país ao que fagan e cobren os traballadores, parece que non importa o que faga o capital e como operen as finanzas. Pero o certo é que o sistema financeiro alemán proporciona máis crédito e a menor custe que o sistema financeiro español. E non me cansarei de repetir que parte diso non ten outro segredo que a existencia de 441 caixas de aforros locais e de tamaño pequeno, cuxo obxectivo non é maximizar beneficios senón prestar un servizo á economía produtiva. Sen idealizar nada nen querer converter Alemaña en jauja, o certo é que nin a fiscalidade nin as regras de xogo favorecen como aquí a orientación especulativa da gran masa da clase empresarial.
O que o Goberno español está a implementar, con gran entusiasmo de Botín e cínica complicidade do PP, está nas antípodas do que lles permite o seu éxito aos alemáns.
A verdade é que as medidas adoptadas seguindo as directrices marcadas non van levar a nosa economía cara a recuperación senón cara o estancamento. Basta con citar dúas claves. Os recortes do gasto público lévanse por diante os investimentos en I+D e en educación, bases imprescindibles do crecemento nunha economía competitiva e baseada no coñecemento. Leva moito tempo e esforzo sentar as bases dunha certa capacidade de investigación e innovación pero resulta moi fácil destruíla. As equipas, as carreiras, as relacións destruídas non se voltarán a reconstruír facilmente. O desmantelamento das caixas de aforro e a “machada” de querer ser máis papistas que o papa, poñerse os grilletes de Basilea III con anos de antelación elevando de súpeto o nivel de core capital até o 10% non van favorecer a recuperación do crédito e o investimento produtivo, que habería de permitir crear emprego.
A busca de inversores foráneos para as caixas e a súa conversión en bancos non vai aumentar o crédito senón diminuilo. Os bancos non facilitan hoxe máis crédito que as caixas, polo tanto non é de recibo esa escusa para a súa reconversión. A internacionalización do negocio bancario non é o que vai facilitar o investimento industrial e a creación de emprego no noso país. Xustamente, a busca do máximo beneficio financeiro non levará a investir en relanzar unha economía estancada senón máis ben a seguir o ronsel dos mercados máis rendíbeis en cada momento, os mercados especulativos aquí e alí, en calquera parte do globo. Como fan o Santader e o BBVA.
Nunca ningún país se desenvolveu con sistemas financeiros liberalizados. A experiencia alemá e tamén a xaponesa, coreana, chinesa, brasileira, india, etcétera mostran que o seu desenvolvemento non veu da man dun sistema financeiro liberalizado senon dun fortemente intervido, en boa medida público e estratexicamente vocacionado para o investimento industrial e supeditado á estratexia de desenvolvemnto do país. Ignorar a historia e a realidade é un dogmatismo irresponsable ou submisión aos poucos que amasan aí as súas portentosas fortunas e poder.

Sem comentários:

Enviar um comentário